1. Ung thư có liên quan gì đến đột biến gen?

Các tế bào ung thư được sản sinh có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có thể do có một đột biến gen trong bộ nhiễm sắc thể, dẫn đến sự hình thành tế bào không đúng với chức năng mà gen quy định. Các tế bào này do không đảm bảo được chức năng kiến tạo cơ thể, đo đó thông thường sẽ bị các tế bào đảm nhận trách nhiệm diệt u (NK, TNF,…) tiêu hủy hoặc làm bất hoạt để không ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, khi đột biến xảy ra nằm ngoài tầm kiểm soát của cơ thể, các khối u sẽ không những không bị tiêu diệt mà còn lớn dần lên, sử dụng nguồn dinh dưỡng của cơ thể và chèn ép lên các cơ quan khác. Đó là cơ chế hình thành của các khối u ác tính, cũng chính là cách mà căn bệnh ung thư hình thành.

2. Nguyên nhân gây đột biến gen dẫn đến ung thư

Như đã nói, các căn bệnh ung thư đều có thể có sự liên quan mật thiết đến sự đột biến gen trong cơ thể. Vậy nguyên nhân nào gây nên đột biến gen? Hay nói cách khác, nguyên nhân gây ra bệnh ung thư là gì?

- Đột biến gen do di truyền

Trên thực tế, trong quần thể loài người có thể tồn tại các gen bị đột biến ở thể alen lặn. Sự tồn tại của các gen  về góc độ sinh học mà nói, đó là sự đa dạng hóa nguồn gen, cũng là cơ chế loại thải của thuyết tiến hóa sinh học. Chính vì vậy, có những người sinh ra đã mang đột biến gen gây bệnh ung thư trong mình, đó là do sự kết hợp của các alen lặn tạo nên kiểu hình này.

Các căn bệnh ung thư bẩm sinh thường thấy có thể kể đến là: Ung thư vú, Ung thư buồng trứng, hội chứng Lynch (ung thư đại tràng di truyền không polyp), hội chứng Li-Fraumeni (sarcoma xương, ung thư vú, sarcoma mô mềm, u não), hội chứng Cowden (hội chứng đa u lành tính), Hhi chứng Peutz–Jeghers (sự xuất hiện của các polyp, khối u lành tính trong đường tiêu hóa, các tế bào mỡ trên môi và niêm mạc miệng),…

- Đột biến gen do tác nhân bên ngoài

Các tác nhân vật lý, hóa học, sinh học xung quanh đều có tác động ít nhiều đến sức khỏe con người. Một trong số đó có thể là những tác nhân gây bệnh ung thư mà ta không hề hay biết.

Tác nhân vật lý: ánh sáng tử ngoại, nhiệt độ, độ ẩm, các tác động cơ học dù ít dù nhiều cũng có thể gây nên những biến đổi tế bào.

Tác nhân hóa học: như khói thuốc lá, các loại hóa chất diệt cỏ, thuốc trừ sâu,… khi phơi nhiễm lâu ngày đều làm tăng khả năng đột biến gen.

Tác nhân sinh học: như độc tố của vi khuẩn, độc tố nấm mốc, hay một số loại virus như viêm gan B,… là một trong những tác nhân gây đột biến mạnh mẽ nhất.

3. Xét nghiệm gen ung thư là gì?

Xét nghiệm gen ung thư (xét nghiệm đột biến gen) giúp tìm kiếm và sàng lọc nguy cơ xảy ra đột biến ở một số gen liên quan đến ung thư. Từ kết quả xét nghiệm, bác sĩ có thể xác định nguy cơ xảy ra bệnh ung thư hoặc khả năng rối loạn di truyền (nếu có).

Xét nghiệm đa gen bằng kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (Next Generation Sequencing) đồng thời phân tích nhiều đột biến trên nhiều gen cùng lúc, do đó cho phép xác định được hầu hết đột biến trong một xét nghiệm và chi phí hợp lý hơn so với xét nghiệm đơn gen bằng phương pháp truyền thống. Xét nghiệm đa gen, do đó, đã cho phép tăng số lượng người có thể tham gia vào các chương trình sàng lọc ung thư di truyền thông qua việc phân tích những gen được khuyến cáo bởi các hiệp hội ung thư trên toàn thế giới.

Phân tích đa gen là một loại xét nghiệm đột biến gen nhưng được thực hiện ở nhiều gen cùng một lúc. Thử nghiệm này khác với xét nghiệm đơn gen thông thường, chỉ tìm kiếm nguy cơ đột biến ở một gen cụ thể. Xét nghiệm đơn gen thường được áp dụng khi đã xác định được đột biến gen đã biết trong gia đình. Ví dụ: Xét nghiệm gen ung thư BRCA thì chỉ tìm kiếm những thay đổi trong gen BRCA1 và BRCA2.

4. Những ai nên xét nghiệm gen ung thư?

Tác nhân gây ung thư hiện hữu xung quanh cuộc sống của chúng ta, do đó ai cũng có nguy cơ mắc phải căn bệnh quái ác này. Do đó, bạn nên xét nghiệm đột biến gen đặc hiệu khi có nghi ngờ mắc bệnh ung thư di truyền để có thể sớm phát hiện các gen ung thư và tiến hành điều trị đặc hiệu càng sớm càng tốt.

Hoặc khi bạn nghi ngờ mình là người có khả năng mắc ung thư cao (khi trong gia đình, dòng họ có nhiều người mắc bệnh ung thư, hoặc khi bạn làm việc trong môi trường độc hại, dễ gây đột biến), bạn nên đặc biệt chú ý tiến hành xét nghiệm đột biến gen đặc hiệu để có thể phát hiện bất kỳ sai sót nào trong hệ gen.

Tại thị trường Việt Nam, Công ty TNHH My Health Việt Nam là nhà phân phối cho dịch vụ giải trình tự thế hệ mới của Novogen kết hợp với dịch vụ phân tích của Breakthrough Genomics. Hai dịch vụ giải trình gen thế hệ mới là phân tích toàn bộ bộ gen người (WGS) và phân tích toàn bộ gen mã hóa (WES) là hai dịch vụ chính được cung cấp cho người Việt Nam với đặc điểm độ sâu của phân tích lên đến 100x để cho dữ liệu chính xác nhất và vô cùng lớn. Bên cạnh đó, ngoài các bệnh phổ biến kiểm tra đột biến di truyền, Các kết luận và phân tích di truyền dựa trên dữ liệu giải trình tự gen thế hệ mới được các chuyên gia đầu ngành của Hoa Kỳ đưa ra trong báo cáo cho khách hàng, phía My Health sẽ có trách nhiệm phiên dịch sang tiếng Việt và chú thích thêm cho khách hàng.

Tại thị trường Việt Nam, việc cung cấp thông tin y văn cập nhật, đặc biệt gắn với các đặc tính được phát hiện ở khách hàng sẽ được tích hợp với ứng dựng lưu trữ hồ sơ bệnh sử trọn đời HR247 của Công ty My Health Việt Nam. Trên thị trường hiện nay chưa có đơn vị nào cung cấp dữ liệu giải trình gốc. Việc lưu trữ giữ liệu giải trình gốc sẽ giúp cá nhân có thể tiếp tục sử dụng đọc trong tương lai khi y văn của loài người được cập nhật thêm. Làm một lần, dùng trọn đời là ý nghĩa vô cùng quan trọng của giải trình tự gen người.