1. Mục đích của phương pháp điều trị ung thư bằng hóa trị là gì?

Hóa trị ung thư thường được dùng để:

– Giảm số lượng tế bào ung thư.

– Giảm nguy cơ ung thư lây lan và di căn.

– Giảm kích thước khối u.

– Giảm các triệu chứng do ung thư mang lại.

Ngày nay, y học thường phối hợp điều trị hóa trị cùng xạ trị và phẫu thuật cho bệnh nhân. Đây được gọi là điều trị đa mô thức nhằm đạt hiệu quả tốt nhất.

– Hóa chất tiền phẫu: Hóa trị có thể dùng làm nhỏ kích thước khối u trước khi tiến hành phẫu thuật cắt bỏ.

– Hóa chất sau phẫu thuật và xạ trị: Dùng hóa chất sau các liệu pháp điều trị chính nhăm loại bỏ hoàn toàn các khối u còn sót lại.

– Xạ trị và hóa trị kết hợp: Nhằm tăng cường tác dụng của xạ trị người ta sử dụng hóa – xạ trị đồng thời. Hoặc một số trường hợp ít nhạy cảm với tia xạ, nguy cơ di căn nhưng ít biến chứng thường áp dụng hóa – xạ trị kết hợp.

2. Tác dụng phụ của hoá trị

Hóa trị thường được dùng để tiêu diệt các tế bào có tốc độ nhân lên rất nhanh. Trong khi tế bào ung thư là một tế bào như vậy, thì cũng có rất nhiều tế bào khác trong cơ thể cũng có tốc độ nhân lên nhanh.

Các tế bào ở tóc, tế bào da, tế bào niêm mạc đường tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng của hóa trị.

Bên cạnh đó, một số tác dụng không muốn khi tiến hành hóa trị có thể xảy ra: dễ bị bầm tím và chảy máu quá mức, tiêu chảy, khô miệng, mệt mỏi, sốt, rụng tóc, sụt cân, đau do thương tổn dây thần kinh, các vấn đề về trí nhớ, màu da thay đổi...

Bác sĩ có thể giúp bạn kiểm soát các tác dụng không mong muốn này bằng cách sử dụng thuốc, thay đổi lối sống và nhiều cách khác. Đa số các tác dụng không mong muốn của hóa trị sẽ biến mất khi quá trình điều trị kết thúc. Nhưng vẫn có khả năng có một số ảnh hưởng kéo dài của hóa trị sẽ phát triển thậm chí sau khi điều trị một vài năm, phụ thuộc vào vào loại hóa trị bạn đã sử dụng.

3. Mẹo giảm những tác dụng phụ khi hóa trị liệu

- Giảm thiểu tình trạng nôn và buồn nôn trên bệnh nhân.

• Trước mỗi đợt hóa trị liệu thì nên nhắc nhở bệnh nhân ăn trước đó
• Khuyến cáo bệnh nhân nên ăn đồ khô, ít dầu mỡ như bánh mỳ
• Uống nước từ từ từng ngụm một và đều đặn mỗi ngày
• Ăn uống nhẹ nhàng đồ dễ tiêu hóa không ăn đồ nhiều dầu mỡ.
• Ngồi thẳng người hoặc nằm dựa nhưng phần thân trên thẳng trong vòng một tiếng sau khi ăn.
• Súc miệng sạch sẽ trước và sau khi ăn.
• Ngậm, mút đá viên, kẹo bạc hà hoặc kẹo cứng để giữ cho miệng luôn sạch sẽ.
• Các trò giải trí như xem tivi, nghẹ nhạc hoặc đọc sách có thể giúp ích nhiều trong khi ăn.

- Giảm tình trạng mất cảm giác thèm ăn:

• Chia nhiều bữa nhỏ lẻ trong ngày để đỡ cảm giác ăn nhiều chán ăn. Tiện có thể chuẩn bị sẵn đồ ăn nhẹ nhàng để bất cứ khi nào bệnh nhân cần có thể ăn.
• Ăn chế độ ăn nhiều năng lượng cũng như protein
• Chú trọng ăn sáng hơn vì nó sẽ giúp bệnh nhân duy trì cả ngày khỏe mạnh.
• Thay đổi không khí cũng như không gian của các bữa ăn làm bệnh nhân thoải mái nhất để có thể dễ dàng ăn uống hơn. Cùng như làm những món hợp khẩu vị của bệnh nhân để kích thích ăn uống.

- Đối với bệnh nhân bị tiêu chảy:

• Với bệnh nhân tiêu chảy mất nhiều nước phải bù nước và điện giải bằng oresol. Ngoài ra nếu mất nước vừa phải thì có thể bù đắp bằng hoa quả, nước uống.
• Nên uống nhiều nước nhưng không nên uống nước lạnh mà nên uống nước ấm.
• Giảm ăn uống đồ ăn ngọt dễ gây loạn khuẩn ruột.
• Uống một cốc nước sau khi đi chảy.

- Đối với bệnh nhân bị táo bón:

• Đối với bệnh nhân ung thư thì khả năng táo bón khi dùng hóa trị liệu cũng khá cao. Có thể là do tác dụng phụ của thuốc hoặc do sau quá trình điều trị bệnh nhân thiếu nước và chất xơ dẫn tới tình trạng đó. Khi xảy ra tình trạng này thì nên: 
• Bổ sung thêm chất xơ bằng cách ăn nhiều rau, ngũ cốc.
• Uống thêm nước để bù đắp lượng cơ thể mất đi.
• Tăng cường vận động và tập luyện thể lực.